Is jouw hoofdpersoon dik? Waarschijnlijk niet.
Een dergelijk personage heeft vaak een bijrol, maar staat zelden centraal. Best gek hè? Dat we daar als auteurs en scriptschrijvers vrijwel nooit van afwijken. Op die manier creëren we onbewust een gebrek aan diversiteit in onze verhalen en dat is jammer, want een personage kan juist zoveel interessanter zijn als die een beetje van de standaarden afwijkt.
Want waarom is het altijd de papa die meegaat op monsterjacht en niet de mama? Zou het niet eens leuk zijn om daar wat meer mee te spelen? Tijd voor een blog over diversiteit in je verhaal!
De lezing van Pim Lammers bij Boekgerei
Laatst was ik bij het auteursevenement Boekgerei, waar kinderboekenschrijver Pim Lammers een lezing hield over zijn boeken en de thema’s die erin voorkomen. Hij vindt het heel belangrijk om boeken te schrijven waarin kinderen zichzelf herkennen, maar schrijft die boeken ook om begrip te creëren voor kinderen die net een beetje afwijken van wat wij als maatschappij “normaal” vinden.
Zelf kwam Lammers er op jonge leeftijd achter dat hij verliefd was op een jongen uit zijn klas. Hij woonde in een afgelegen dorp in het Noorden van het land en had het idee dat hij de enige jongen in Nederland was die verliefd was geworden op een andere jongen.
Een paar jaar later las hij See you in Timboektoe van Carry Slee waarin het personage Brian, net als Lammers zelf, ook verliefd wordt op een jongen. Daardoor realiseerde Lammers zich dat er niks geks met hem aan de hand was en dat hij niet de enige jongen in het land was die verliefd kon worden op een jongen.
Het lammetje dat een varken is
Zelf schreef Lammers het boek ‘Het lammetje dat een varken is‘. Het gaat over een jong lammetje wiens kudde naast een varkensverblijf staat. De varkens rollen de hele dag door de modderpoel, terwijl de schapen niks willen weten van die vieze bruine massa, want daar wordt hun witte vacht vies van. Maar het lammetje vindt dat jammer. Het lijkt hem geweldig om door de modder te rollen en dat is dus ook precies wat hij uiteindelijk doet. Daar wordt hij raar op aangekeken. Zowel door de varkens als door de schapen en zelfs de boer vindt het maar een vreemde gewaarwording. Hij neemt het lammetje mee naar de dierenarts die tot de conclusie komt dat het jonge schaap van binnen eigenlijk een varken is. Ze scheren hem kaal, geven hem een krulstaart en zetten hem vervolgens terug in de modderpoel waar hij zijn verdere leven leidt als varkentje.
Als je op internet naar dit boek zoekt, spreekt men van het eerste Nederlandse transgenderprentenboek, maar Lammers zelf ziet het anders: ‘Het boek gaat over dat je mag zijn wie je bent.’
Gek hè? Hoe we als maatschappij toch alles in een hokje proberen te stoppen.
Een ander voorbeeld dat Lammers aanhaalde in zijn lezing, was zijn boek “De boer en de dierenarts“. De boer en de dierenarts worden verliefd op elkaar, maar durven dat niet aan elkaar te vertellen. De dieren op de boerderij proberen een handje te helpen en doen alsof ze ziek zijn zodat de boer telkens weer terug moet naar de dierenarts.
Een boek over homofilie? ‘Nee,’ zegt Pim. ‘Dit gaat over het ongemak dat je ervaart wanneer je verliefd bent en dat niet aan diegene durft te vertellen.’
Kritiek en afkeuring
Het klinkt allemaal heel onschuldig en dat is het in feite ook, maar toch is niet iedereen te spreken over de boeken van Lammers. Hij vertelt dat hij vaak kritiek krijgt van volwassenen die opmerkingen maken als: ‘Moet je kinderen daar al mee lastig vallen op zo’n jonge leeftijd?’ of ‘Daar zijn die kinderen toch helemaal niet mee bezig.’
Lammers zelf spreekt dit tegen en slaat deze mensen met de nodige wetenschappelijke cijfers om de oren. Één op de twintig basisschoolkinderen voelt zich anders dan wat er in zijn of haar paspoort staat aangegeven. Dat is één kind per klas en juist voor die kinderen schrijft Pim zijn boeken. Niet alleen om herkenning te creëren, maar ook om begrip te kweken bij de rest van de wereld, want Lammer is van mening dat de vooroordelen die we in de maatschappij hebben voortkomen uit het gebrek aan kennis over het onderwerp.
Hoe divers zijn jouw personages?
Al met al was het een ontzettend interessante lezing die ook mij de ogen openden om wat meer stil te staan bij de diversiteit van mijn eigen personages. Kenmerken die de karakters veel diepgaander en interessanter kunnen maken. Dat wil helemaal niet zeggen dat alle personages ineens allemaal gay moeten worden, maar wat is er mis mee om eens iets meer out of the box te denken? Om mama op monsterjacht te sturen in plaats van papa? Of om die superheld een paar kilootjes extra te geven? Ik denk dat het je verhaal alleen maar origineler zal maken 😉